شاید باور آن مشکل باشد اما مفهوم تصفیه هوا و طراحی محصولاتی برای این منظور ، از سالها قبل دغدغه بسیاری از انسانها بوده است. پس از انقلاب صنعتی و رشد صنایع مختلف باعث شد که زغال سنگ بعنوان سوخت اصلی برای گرمایش و همچنین تولید انرژی مورد استفاده قرار بگیرد. استفاده از زغال سنگ باعث ایجاد آلودگی شدید هوا در شهرها شد. خصوصا در کشورهای صنعتی ، افراد مبتلا به بیماری های ناشی از آلودگی هوا رو به افزایش گذاشت.

در سال 1823چارلز و جان دین تصمیم گرفتند که به آتش نشانانی که مجبور بودند برای کمک به دیگران وارد محل آتش سوزی که پر از دود بود شوند ، کمک کنند. آنها ماسکی اختراع کردند که به آتش نشان ها کمک می کرد که در هنگام مبارزه با آتش ، نفس بکشند. این ماسک هوای آلوده را تصفيه می کرد. سالها بعد جان استنهوس (1854) با استفاده از یک نوع فناوری مبتنی بر “زغال چوب” عملکرد این ماسک های هوا را بهبود بخشید و بعدها در سال 1871 این تکنولوژی بازهم بهبود داده شد. 

در واقع سیستم های تصفیه هوا در ابتدا برای کمک به آتش نشان ها و بعدها غواصان و کارگران معادن ساخته شدند.

اختراع فیلترهای HEPA

اما جهش اساسی با اختراع فیلتر های HEPA اتفاق افتاد. هپا فناوری تصفیه کننده هوا با راندمان بسیار بالا است. تکنولوژی هپا در ابتدا برای محافظت سربازان و دانشمندان هسته ای از ذرات رادیواکتیو حاصل از بمب های اتمی ، ابداع شد.

نیازی به توضیح نیست که این پروژه فوق محرمانه ، هرگز اهداف مورد انتظار را محقق نکرد اما باعث شد که گامی بزرگ در طراحی سیستم های تصفيه هوا برداشته شود. این فناوری قادر است ذرات میکروسکوپی و بسیار ریز موجود در هوا که به طور بالقوه بسیار مضر می باشند مانند گرده گیاهان ، شوره حیوانات خانگی ، کپک ها ، باکتری ها و سایر آلاینده های معلق در هوای اطراف را حذف کند.

مانسفرد و کلاوس هامس در سال ۱۹۶۳ در آلمان یک سیستم فیلتراسیون هوای خانگی ابداع کردند که کیفیت هوای منازل را تا حد بسیار بالایی بهبود می داد. این درواقع اولین نمونه ساخته شده برای تصفيه هوای منازل بود. در همان سال ایالات متحده امریکا با تصویب قانون هوای پاک ، استاندارد هوای پاک در سراسر امریکا را تعیین نمود. این قانون مراحل بهبود کیفیت هوای سرتاسر ایالات متحده امریکا را برای سالهای آینده مشخص کرد و به طور رسمی اثرات مضر آلاینده های روزمره ماننده سموم دفع آفات ، عطرها ، پاک کننده ها ، مواد آرایشی و … را به رسمیت شناخت.

هوای پاک برای منازل

اگر چه فیلترهای HEPA از زمان جنگ جهانی دوم وجود داشته اند اما تا آن زمان برای مصارف خانگی مقرون به صرفه و قابل توجیه نبوده اند. بعنوان مثال در درجه اول تولید فیلترهای HEPA بسیار پرهزینه و گران قیمت بوده است. به همین دلیل این فناوری در ابتدا فقط در صنایع داروسازی ، بیمارستان ها ، آزمایشگاه های تحقیقاتی و تولید تراشه های کامپیوتری استفاده می گردید.

با توسعه فن آوری فیلتراسیون هوا، این محصولات وارد بازار تجارت شدند. شرکت هایی مانند IQAir و Incen AG و Austin Air Systems به تدریج این فن آوری را گسترش داده و وارد بازار کردند. در سال ۱۹۹۰ فیلترهای هوا به مدل های جدید مرسدس بنز اضافه شدند. در همان سال ، کمپانی IQAir نسل جدید فیلترهای هپا را معرفی کرد که راندمان آنها ۱۰۰ برابر بیشتر از فیلترهای قبلی بود.

در سال ۱۹۹۱ کمپانی Austin Air Systems به شکل بی سابقه ای بخش زیادی از ذرات آلاینده ، بوی نامطبوع ، سموم شیمیایی و … را از هوا حذف کرد. به عنوان مثال این کمپانی نوعی پیش فیلتر طراحی کرده بود که باعث افزایش عمر و همچنین افزایش راندمان فیلترهای هپا می شد. همچنین نوعی سیستم مکش ۳۶۰ درجه ای هوا را نیز به دستگاه های خود اضافه کرده بودند که تا حد زیادی در راندمان تصفيه هوا نقش داشت.

در سالهای بعد ، مشکل حساسیت شیمیایی چندگانه (MCS) ظهور چشمگیری پیدا کرد. بعدها آژانس حفاظت از محیط زیست آمریکا ، آلودگی هوا را یکی از ۵ تهدید اصلی برای بهداشت عمومی مردم امریکا نام برد. دستگاه های بسیار پیشرفته تصفیه هوا ، به ما این امکان را می دهند که آلاینده هایی را از هوای خانه خود حذف کنیم که تا قبل از این حذف آنها غیر ممکن به نظر می رسید.

امروزه دستگاه های تصفیه هوا قادر به حذف گازهای سمی ، آلرژن ها و آلاینده های میکروسکوپی می باشند. این تکنولوژی روز به روز در حال توسعه و پیشرفت است و انتظار می رود روزی برسد که کیفیت هوای داخل خانه ها با کیفیت هوای پاکیزه ترین محیط های کره زمین برابری کند.