همه ی آنچه که باید درباره ی کلر،کلرزنی و مزایا و معایب کلر بدانید
25 مارس, 2019
محتویات
- کلر (کلرین Chlorine) چیست؟
- چرا سازمان های آب و فاضلاب به آب آشامیدنی کلر اضافه می کنند؟
- تاریخچه کلرزنی
- کلر باقیمانده چیست؟
- تری هالومتان ها، محصول خطرناک کلرزنی
- کریپتوس پوریدیوم، با کلرزنی از بین نمی رود
- جمع بندی مزایا و معایب کلر در آب آشامیدنی
- چگونگی حذف کلر و ناخالصی ها توسط کربن فعال
- بهترین دستگاه های تصفیه آب خانگی برای حذف کلر از آب آشامیدنی :
- تصفیه آب خانگی آکواجوی مدل لیلیوم – Lilium
- تصفیه آب خانگی آکواجوی مدل پرایم – Prime
- تصفیه آب خانگی آکواجوی مدل الیت – Elite
کلر (کلرین Chlorine) چیست؟
کلر یک عنصر شیمیایی با عدد اتمی ۱۷ و جرم اتمی استاندارد ۳۵٫۴۵۳ گرم بر مول است که در سال ۱۷۷۴ توسط کارل ویلهلم شیله کشف شد. شیله به اشتباه عنصر کلر را حاوی اکسیژن میدانست. همفری دیوی در سال ۱۸۱۰ این ماده را کلر نامگذاری کرد.
کلرزنی امروزه به عنوان متداولترین روش گندزدایی آب آشامیدنی در دنیا مورد استفاده قرار می گیرد. اما استفاده از کلر(Chlorine) علیرغم اینکه مزایا و فواید بسیاری به همراه دارد، دارای معایب و مضراتی نیز هست. به همین دلیل متخصصان ضمن توصیه روشهای جایگزین کلرزنی، تاکید دارند که کلر باقیمانده در آب شهری، در نقطه مصرف و درست قبل از نوشیدن، از آب حذف شود.
چرا سازمان های آب و فاضلاب به آب آشامیدنی کلر اضافه می کنند؟
همانطور که می دانید، منابع تامین آب مصرفی ما انسانها ( اعم از رودخانه ها، چاهها، چشمه ها، سدها و … ) آلوده به میکروب ها و میکروارگانیزمهایی هستند که استفاده از این آبها را بدون ضدعفونی کردن، برای ما غیر ممکن می سازند. سازمانهای آب و فاضلاب شهری برای از بین بردن میکروارگانیزمهای بیماری زا و تامین آب مصرفی بهداشتی برای شهروندان، اقدام به اضافه کردن کلر (Chlorine) به آب می کنند.
در این مقاله سعی می کنیم علاوه بر توجه به مزایای فرآیند کلرزنی، به مضرات آن نیز اشاره کنیم.
تاریخچه کلرزنی
کلر ابتدا در سال ۱۹۰۸ در شیکاگو به یک سیستم آب همگانی افزوده شد و در از بین بردن بسیاری انواع بیماری های منتقل شده آبی مثل وبا و تب تیفوئید قابل استفاده بود. پیش از کلرزدن بسیاری شهرهای عمده دارای آمار مرگ و میر ۱ در ۱۰۰۰ نفر به تنهایی از تیفوئید بودند. کلر برای گندزدایی کردن آب شهرداری به مدت بیش از ۸۰ سال استفاده شده و دارای اثرات مثبت بر بهداشت همگانی بوده است.
هرچند که کلرزنی یکی از متداولترین روشهای شیمیایی گندزادایی است ، اما ازن زنی در فرانسه ، آلمان ، کانادا و شوروی سابق معمول است. در کشورهای اروپایی از دی اکسید کلر برای ضدعفونی کردن استفاده می شود.
به طور کلی ماده ضد عفونی کننده شیمیایی ممکن است به دو صورت زیر عمل کند :
-
- اکسیداسیون و یا پاره کردن دیواره سلول و نهایتا تجزیه میکروارگانیزم
- نفوذ به داخل سلول و اختلال در فعالیت سلولی
چنانچه مشهود است در هر دو صورت لاشه میکروارگانیزم در آب باقی خواهد ماند. این لاشه ها ممکن است خود منبع غذایی مناسبی برای سایر انگل ها و باکتریهای که پس از گندزدایی اولیه وارد آب می شوند، گردد.
کلر باقیمانده چیست؟
ممکن است پس از گندزدایی ، آلودگی های میکروبی ثانویه ای در شبکه لوله کشی سلامت آب را تهدید کند. یکی از خصوصیات مهم کلر آزاد آنست که علاوه بر قدرت گندزدایی بالا جهت گندزدایی اولیه، پایداری شیمیایی لازم برای باقی گذاردن کلر باقیمانده را جهت رسیدن به اهداف ثانویه گندزدایی دارا می باشد.
این مورد نتایج رضایت بخشی در امر گندزدایی با کلر دارد که در مورد هیچ یک از مواد گندزدای دیگر قابل مشاهده نیست زیرا در استفاده از سایر مواد برای رسیدن به این دو هدف مجبور به جدا نمودن گندزدایی اولیه و ثانویه هستیم که هزینه سرمایه ای زیادی را می طلبد.
تری هالومتان ها، محصول خطرناک کلرزنی
تری هالومتان ها ( THM ) معمولترین محصول فرعی حاصل از کلرزنی به آبهای آشامیدنی هستند و غلظت آنها از دیگر مواد آلاینده بیشتر است. هنگامی که کلر به عنوان گندزدایی کننده در تصفیه آب بکار می رود،در اثر ترکیب کلر با مواد آلی موجود در آب تولید تری هالومتان ها یا هالوفرم ها را سبب می شوند. تری هالومتان های اصلی عبارتند از کلروفرم ، برمودی کلرومتان ، دی برموکلرومتان و برموفرم. شواهدی در دست است که این ترکیبات خاصیت سرطانزایی دارند.
در سال ۱۹۹۲ مجله امریکایی بهداشت همگانی گزارشی منتشر کرد که یک افزایش بین ۱۵ تا ۳۵ درصدی در انواع بخصوصی از سرطان برای افرادی که آب کلرزده مصرف می کنند نشان میداد. این گزارش همچنین بیان می کرد که مقدار زیادی از این اثرات ناشی از دوش گرفتن در آب کلرزده بود.
انستیتو ملی سرطان خطرات سرطان را برای مردمی که آب کلرزده مصرف می کنند ۹۳ درصد بالاتر از کسانی می داند که آب کلرزده مصرف نمی کنند.
اثرات نوشیدن آب کلرزده شده بمدت چند دهه مورد بحث بوده اند. به هرحال بیشتر متخصصان حالا توافق دارند که بعضی ریسکهای قابل ملاحظه مرتبط با مصرف کلر و محصولات فرعی کلرزده شده وجود دارند.
کریپتوس پوریدیوم، با کلرزنی از بین نمی رود
کریپتوس پوریدیوم تک یاخته انگلی است که در آب رودخانه ها و دریاچه ها به وفور یافت می شود خصوصا در اماکنی که آب با مدفوع و فضولات حیوانات و پرندگان در تماس باشد وارد آب می شود. این انگل باعث ایجاد عفونت در روده انسان شده و بیماری به نام کریپتوس پوریدیوسیس را باعث می شود. این انگل نسبت به روشهای سنتی ضدعفونی آب مانند کلرزنی مقاوم بوده و از بین نخواهد رفت.
بهترین راه حذف انگل کریپتوس پوریدیوم ، جوشاندن آب است. البته روشهایی نظیر اسمز معکوس نیز می تواند در حذف این انگل از آب موثر باشد. استفاده از اشعه ماوراء بنفش وروش اولترافیلتراسیون UF نیز توصیه می شود.
جمع بندی مزایا و معایب کلر در آب آشامیدنی
فرآیند کلرزنی امروزه یکی از متداولترین روشهای گندزدایی آب در دنیاست.
مهمترین مزایای این فرآیند عبارتند از:
- کلرزنی فرآیندی ارزان و کم هزینه جهت ضدعفونی کردن آب مصرفی انسان است.
- کلر دارای اثر باقیمانده در آب است که باعث تضمین نسبی سلامتی آب در تمام مسیر شبکه آب رسانی می شود.
اما معایب و مضرات کلرزنی عبارتند از:
- کلرباقیمانده در اثر ترکیب با مواد آلی موجود در آب تولید ترکیباتی موسوم به تری هالومتان ها را می کند که بیشتر متخصصان بر سرطان زا بودن این ترکیبات تاکید دارند.
- کلرزنی باعث کشته شدن میکروارگانیزمهای موجود در آب می شود. این درحالی است که لاشه این میکرو ارگانیزمها در آب باقی می مانند و ممکن است خود منشا آلودگی شوند.
- تماس کلر با پوست و موی انسان باعث ایجاد حساسیت، ریزش مو و مشکلات دیگر شود.
- استنشاق گاز کلر ( در استخر یا حمام ) برای ریه انسان مضر می باشد.
- گروهی از میکروارگانیزمها مانند کریپتوس پرودیوم نسبت به کلر مقاوم هستند و با این روش از بین نخواهند رفت.
- بنابراین کارشناسان توصیه می کنند که جهت مقابله با اثرات زیانبار کلر در آب آشامیدنی، در نقطه مصرف کلرباقیمانده آب را حذف کرده و سپس اقدام به نوشیدن آب کنیم.
تمام دستگاههای تصفیه آب آکواجوی قادر به حذف کلر باقیمانده از آب شهری می باشند. این عمل توسط فیلترهای کربن فعال (GAC) انجام می شود. دانه های کربن فعال دارای بار مثبت میباشند. این درحالی است که کلر محلول در آب دارای بار منفی است. در نتیجه کلر جذب سطوح دانه ها شده و از آب جدا می شود. لازم بذکر است از آنجا که بلافاصله پس از حذف کلر باقیمانده، آب مصرف میشود، لذا نگرانی از آلودگی های ثانویه در غیاب کلر باقیمانده بی مورد است.
چگونگی حذف کلر و ناخالصی ها توسط کربن فعال
کربن فعال چیست و چگونه کار می کند؟ کربن فعال چگونه تولید می شود؟ واکنش شیمیایی کربن با کلر چگونه است؟ چگونگی حذف کلر از آب توسط کربن فعال؟ چرا در آب تصفیه شده حباب وجود دارد؟
ممنون از اطلاعات با ارزشتان
با سلام و سپاس از توجه شما. هر سوالی در خصوص دستگاه های تصفیه آب خانگی دارید می توانید در چت آنلاین و تلگرام مطرح کنید. همکاران ما در واحد پشتیبانی پاسخگوی شما خواهند بود. همچنین برای کسب اطلاعات بیشتر در باره ی انواع دستگاه های تصفیه آب می توانید به بخش محصولات رجوع کنید.
با سلام، سپاس فراوان بابت به اشتراک گذاشتن تحقیقات و مطالب علمی و هر آنچه که فرا گرفته اید تا به مخاطبان انتقال دهید.
عالی بود.ممنون
جامع ، کامل ، بی نقص.
یه سوال
برای مشاوره تلفنی با چه شماره ایی تماس بگیریم؟
مقاله تون عالی بود. خیلی کامل بود.
بخصوص ویدیویی که همکارتون تدریس میکنه.
من برای حذف کلر و سایر ناخالصی هایی که اشاره کردین دستگاه لوتوس رو سفارش دادم.
موفق باشید
سلام
مطالب فوق العاده خوب بود
خیلی ممنون